10 فروردين 1403
RSSFacebookTwitterLinkedinDiggYahooDelicious
یکشنبه, 25 آذر 1397 ساعت 17:27

رئيس خانه معدن ايران: تحولات بزرگ در صنعت معدنكاري نيازمند انقلاب معدني است

f38e523d693d4969bdd92c7a1294f446چندي پيش مهندس رضا رحماني وزير صنعت، معدن و تجارت در مراسم توديع و معارفه رئيس سازمان نظام مهندسي كشور از "نقشه راه و انقلاب معدني" خبر داد كه قرار است معدن و صنايع معدني كشور را دچار تحولاتي مثبت كند. وي همچنين با تاكيد بر فعاليت هاي توسعه اي براي تحقق انقلاب معدني در كشور گفت: "باید از امروز فعالیت هاي توسعه‌ای را آغاز کنیم و باور دارم که انقلاب معدنی امکانپذیر است."
در همين راستا و با توجه به اينكه بخش معدن و صنايع معدني طي سال هاي اخير در مقايسه با سنوات گذشته مورد توجه بيشتري از سوي دولتمردان قرار گرفته است؛ خبرنگار ما؛ به سراغ مهندس محمدرضا بهرامن رئيس خانه معدن ايران رفته و نظرات وي را در اين خصوص جويا شده است كه ماحصل اين گفت و گو را در ادامه با هم مي خوانيم:

* جناب آقاي مهندس بهرامن؛ از نظر شما ضرورت هاي ايجاد انقلاب معدني در كشور چيست و چرا نياز به انقلاب معدني داريم؟
انقلاب معدنی را مي توان ايجاد دگرگونی‌های بزرگ در صنعت معدنكاري كشور دانست.
انقلاب صنعت معدنكاري ابتدا از انگلستان و در دو زمینه زغالسنگ و ذوب آهن بیشتر نمود یافت. در سال 1709 کارخانه دار بریتانیایی به نام آبراهام داربی (Abraham Darby) با استفاده از زغالسنگ به جای چوب؛ روشی را برای تصفیه (استخراج) آهن از سنگ آهن ابداع كرد. در سال 1712 نيز توماس نیوکامن انگلیسی (newcomen Thomas) اولین موتور بخار را برای بیرون کشیدن آب از معادن اختراع كرد. همچنين در سال 1856 اختراع کوره آهن به وسیله «بسمر» تولید انبوه فولاد را ممکن ساخت. انقلاب صنعتی دوم با نام انقلاب فناوری نیز مرحله‌ای از انقلاب صنعتی است که از نیمه دوم سده نوزدهم تا جنگ جهانی اول را شامل می‌شود. انقلاب صنعتی دوم با توسعه خط آهن، تولید آهن و فولاد در مقیاس انبوه همراه بود. در واقع بايد گفت مخترعان نه از نیمه‌خدایان و نه از قهرمانانند؛ بلکه نوآورانی سختکوش از تبار انسان هستند.
بر همين اساس نتایج محاسبات در مورد اقتصاد ایران طي پنج دهه سال هاي ۴۰ تا ۸۰ نشان می‌دهد که در موضوع فقر و نابرابری؛ ايران تنها در دهه ۸۰ به پایداری مطلوب دست یافته است. اگرچه از دهه ۱۳۴۰ تا ۱۳۶۰ این روند پایداری رو به بهبود بوده است، اما طي دهه ۷۰ با افت شدید شاخصه‌های فقر و نابرابری روبرو شده‌ایم.
برنامه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی كشورمان مجموعه برنامه‌های میان مدتی است كه به صورت ۵ ساله توسط دولت وقت تنظیم و در مجلس شورای اسلامی تصويب مي شود. مسلما رشد و توسعه پایدار اقتصادی با محوریت بخش معدن و صنايع معدني بايد در اهداف كلان برنامه هاي توسعه اقتصادي گنجانده شود.
آلمان بزرگترین اقتصاد اروپا و جایگاه چهارم تولید ناخالص داخلی (نرخ تبدیل ارز) و پنجمین تولید ناخالص داخلی (برابری قدرت خرید) را در جهان دارد. آلمان از بنیانگذاران اتحادیه اروپا و حوزه یورو است. جایگاه اقتصادی این کشور در جهان بعد از انقلاب صنعتی و همزمان با تشکیل آن مطرح شد و تا به امروز از آن به عنوان یک کشور پیشرو، نوآور و همچنین سرمایه‌گذار در پروژه‌های تحقیقاتی نام برده مي شود.
* ظرفيت هاي كشورمان براي رسيدن به انقلاب معدني چيست؟
مسلما در ایران نيز در راستاي رقابت‌پذیری در عرصه جهانی بايد از راه فراهم ‌آوردن ملزومات توسعه صنعت معدنكاري با هدف تأمین منافع ذینفعان اقدام لازم صورت گيرد.
نوآوری ذاتاً مخاطره آمیز است؛ لذا در بخش معدن به مدیران مخاطراتي یا به عبارتی ديگر به مدیران مخاطره ای نیاز داریم تا با طرح ذهنی مسائل؛ نوآوری های مورد نیاز اين بخش را با بهسازی هایی در کل عملکرد کسب و کار در بخش معدن و صنایع معدنی پیوند دهیم. درک نیازهای بخش معدن و صنایع معدنی همواره عامل تعیین کننده و مهمي در موفقیت در نوآوری ها و تفکرات خلاقانه است تا به واسطه ایجاد نوآوری که دارای ماهیت دوگانه تغییر شرایط و ایجاد رقابت پذیری است، بتوانیم سبب ساز انقلاب در بخش معدن و صنایع معدنی با هدف افزایش اثرگذاری درGDP کشور و حتی جهان باشيم.
مسلما راهبرد نوآوری سبب ساز دور کردن تهدیدهای رقابتی رقیبان کنونی موجود در صنعت معدنکاری و همچنين تازه واردهای احتمالی بر پایه فرصت های فن شناختی تازه خواهد شد.
* از نظر جنابعالي الزامات دستيابي به انقلاب معدني در كشور چيست و تحقق اين هدف با چه چالش ها و مشكلاتي مواجه است؟
تحقق دستیابی به انقلاب معدنی مسلما نیازمند بهره گیری از مدیران جوان، خلاق، با تفکرات نوآورانه و بهره مندی از رهبری مدیران با تجربه است. کارآفرینان، مدیران و بازرگانان جدید با فعالیت مداوم؛ اقتصاد قوی و رشد درآمدها را تضمین می کنند.
بنابراین نقش مدیران کارآفرین و توانمند به عنوان مکمل رشد اقتصادی بسیار حائز اهمیت است؛ چراکه می توانند رشد اقتصادی را با روش های ایجاد اشتغال، شکل گیری سرمایه، افزایش درآمد هر واحد سرمایه، بهبود کیفیت، بهبود استاندارد زندگی، رشد تسهیلات زیربنایی، استقلال اقتصادی، ثبات اجتماعی، توسعه متوازن منطقه ای صنایع از طریق تسهیل گری و ارزش های جذب نیروی کار در صنایع، کاهش فقر، توزیع عادلانه درآمد، عرضه کالا و خدمات با کیفیت بهتر، ایجاد زیرساخت های اجتماعی و جلوگیری از توسعه انحصارات راه اندازي صنایع در مناطق محروم و توسعه نیافته روستایي را فراهم كنند.
اين در حالي است كه نقش کارآفرین برای ایجاد توسعه متوازن منطقه ای مهم است. همانطور که صنایع با مقیاس کوچک برابری بیشتري را ایجاد مي كنند، موجب توسعه متوازن منطقه ای هم می شوند. کارآفرینان منابع محلی را برای خلق موسسات در نواحی توسعه نیافته به کار می گیرند. این امر با ایجاد اشتغال و درآمد؛ به بهبود استاندارد زندگی مردم در مناطق روستایی منجر می شود. بنابراين کارآفرینان نه تنها با ایجاد فرصت های شغلی كافي؛ بلکه با ایجاد ثبات اجتماعی و توسعه متوازن منطقه ای به اقتصاد كشور کمک می کنند.
* به نظر شما انقلاب معدني چه فوايد و مزايايي براي كشور به همراه دارد؟
انقلاب معدني در سه بخش "اثرات انقلاب معدنی بر نقش کارآفریني در ارتقای صادرات"، "جایگزینی واردات" و "اثرات انقلاب معدنی در فرآيند رشد و توسعه اقتصادی" تاثيرگذار است.
در بخش اثرات انقلاب معدني بر نقش كارآفريني در ارتقاي صادرات مي توان به مواردي همچون "حداقل کردن وابستگی به واردات از خارج كشور"، "کشف بازارهای جدید"، "کسب ارز خارجی"، "صادر کردن مواد دستی" و "تامین موازنه کسری بودجه های پرداختی" اشاره كرد.
در خصوص اثرات انقلاب معدنی در جایگزینی واردات هم مي توان مواردي چون "دستیابی به خوداتکایی در تولید کالا تا جایی که امکانپذیر است" و "پس انداز کردن ارز خارجی برای واردات کالا" را مورد بررسي قرار داد.

آنچه كه مسلم است اينكه اثرات انقلاب معدنی در کسب درآمد از مبادلات خارجی و تامین تقاضاهای محلی توسعه صادرات؛ کلید حل مشکل کسری و افزایش درآمد حاصل از مبادلات خارجی است. اين در حالي است كه کارآفرینان واحدهای کوچک نقش مهمی در افزایش صادرات خارجی ايفا مي كنند. از سوي ديگر کارآفرینی مساوی است با موتور توسعه اقتصادی. در واقع نقش کارآفرینی در توسعه اقتصادی منحصر به افزایش بازده یا درآمد سرانه نیست؛ بلکه بنیانگذار تغییرات ساختاری در فعالیت های مختلف اقتصادی و اجتماعی و به طور کلی توسعه جامعه می باشد.
موضوع بعدي "اثرات انقلاب معدنی در فرآيند رشد و توسعه اقتصادی" است. اين موضوع در واقع بیان کننده تاثیر بستر و زمینه اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بر پیش نیازها و پیش شرط های کارآفرینی است. فرصت ها و توانایی های کارآفرینانه نيز چنانچه با یکدیگر ترکیب شوند، موجب رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال خواهند شد.